Diğer Dokümanlar
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Şiiri
ÖZ (SAF) ŞİİR ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR
➢ Bu anlayış esas olarak dili, dizeyi her şeyin üstünde tutan Fransız sembolistler Valery, Mallarme, Rimbaud gibi şairler tarafından oluşturulmuştur.
➢ Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’in Milli Edebiyat Döneminde uyguladıkları sanat anlayışını devam ettirmişlerdir.
➢ Ahmet Haşim’in “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar” adlı makalesi ile bu anlayışın başladığı kabul edilir.
➢ Cumhuriyet Döneminde öz şiir anlayışı; Beş Hececiler’i kuru memleket edebiyatı yaptıkları gerekçesiyle eleştirerek yola çıkan; şiirde içtenlik, canlılık ve devamlı yenilik ilkelerini benimseyen, Batı edebiyatını özellikle Fransız sembolistlerini örnek alacaklarını söyleyen ancak uzun ömürlü bir topluluk olamadan dağılan Yedi Meşaleciler ve bağımsız olarak eser veren bazı sanatçılar tarafından benimsenmiştir.
ÖZ ŞİİRİN GENEL ÖZELLİKLERİ
➢ Dize çok önemsenmiş, düz yazıya özgü ögeler şiirden uzaklaştırmıştır.
➢ Açık, anlaşılır ve sade bir dil kullanmıştır.
➢ Şiirin asıl amacının estetik zevk vermek olduğu savunulmuştur.
➢ Ahenge önem verilmiş; ses, ritim, kafiye, musiki ve söyleyiş güzelliğinden yararlanılmıştır.
➢ Biçim güzelliği önemsenmiş, mükemmeliyetçilik yakalanmaya çalışılmıştır.
➢ Sözcüklere yan ve mecaz anlamlar yüklenerek imge ve sanatlı söyleyiş tercih edilmiştir.
➢ Anlam kapalılığı ve soyutluk şiire hakim kılınmıştır.
➢ Anlam ikinci plana atılarak duygu, çağrışım ve sezgiye dayalı bir anlatım sergilenmiştir.
➢ Anlaşılmak için değil, duyulmak ve hissedilmek için şiir yazılmıştır.
➢ Bireysel bir tavırla şiire özgü düşsel bir alem kurulmuştur.
➢ “Sanat, sanat içindir” anlayışı benimsenerek toplumsal konulara yer verilmemiştir.
➢ Sembolizm ve parnasizm akımlarından etkilenilmiştir.
➢ Fransız şair Valery’nin şiirde dili her şeyin üstünde tutan görüşünden ve divan şiirinin biçimi önemseyen yapısından etkilenilmiştir.
YEDİ MEŞALECİLER
➢ Altısı şair, biri hikayeci yedi genç arkadaştan oluşan bir topluluktur.
➢ Cumhuriyet Dönemi’nin bir beyanname ile görüşlerini açıklayarak ortaya çıkan ilk edebi/şiir topluluğudur.
➢ Bu ada ile anılmalarının sebebi 1928’de şiirlerini bir araya getirip “Yedi Meşale” adlı kitapta yayımlamalarıdır.
➢ Topluluğa bu ismi veren Sabri Esat SİYAVUŞGİL’dir.
➢ “Yazılarımızı müşterek neşretmemizin sebebi, memleketimizde son edebi cereyanları gösterecek toplu bir eser vücuda getirmek arzusudur. Yazılarımızda ne dünün mızmız ve soluk hislerini, ne son zamanların renksiz ve dar Ayşe,Fatma terennümünü bulacaksınız. Biz her şeyden evvel duygularımızı başkalarının manevi yardımına muhtaç kalmadan ifade etmeye çalıştık. Eğer muvaffak olduksa bu da bize kafi bir şereftir.” diyerek sanat anlayışlarını dile getirmişlerdir.
➢ Topluluk ortaya çıktıktan sonra “Meşale” adında bir de dergi çıkarmışlardır. On beş günde bir yayımlanan sanat ve edebiyat dergisi toplam sekiz sayı çıkabilmiştir.
➢ Şiirin konu bakımından değişmesi ve genişlemesi gerektiğini savunmuştur.
➢ Kendi sanat anlayışlarını “canlılık, samimiyet ve daima yenilik” şeklinde belirlemişlerdir.
➢ Hayata, eşyaya, olaylara ve insanın iç dünyasına izlenimci bir ressam gözüyle bakmışlardır.
➢ Ziya Osman SABA’nın dışındaki üyelerin şiiri bırakıp başka edebi türlere yönelmesiyle topluluk, önemli bir yenilik getiremeden kısa sürede dağılmıştır.
Ziya Osman SABA:
• Topluluğun şiir anlayışını yaşamının sonuna kadar sürdüren tek şairdir.
• Şiirlerinde çocukluk anıları ve özlemi, ev ve aile sevgisi, küçük mutluluklarla yetinme, Allah’a kulluk, kadere boyun eğiş, şefkat, acıma, ölüm, öte dünya özlem gibi konuları işlemiştir.
• Nostaljik bir üslupla yazar. Geçmişe sığınma ve realiteden kaçış söz konusudur.
• Lirik ve içten bir üslup, açık ve sade bir dil kullanmıştır.
• Sanatçının en tanınmış şiiri Sebil ve Güvercinler’dir.
• Birer anı niteliği taşıyan hikayelerine çocukluk anılarını ve geçmişe duyduğu özlemi dile getirmiştir.
• Şiirleri: Sebil ve Güvercinler, Nefes Almak, Geçen Zaman
• Hikayeleri: Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi, Değişen İstanbul
Yaşar Nabi NAYIR:
• Sanat hayatına şiirle başlamış, daha sonra hikaye, roman, makale ve oyun türlerinde de eser vermiştir.
• Şiirlerinde sosyal konulara, acı-sevinç-tutku gibi bireysel konulara yer vermiştir.
• Türk edebiyatının en önemli dergilerinden biri olan “Varlık” dergisini 48 yıl aralıksız yayınlamıştır.
• Yayıncılık faaliyeti ile ün kazanmıştır.
• Şiir: Kahramanlar, Onar Mısra.
• Hikaye: Bu da Bir Hikayedir, Sevi Çıkmazı.
• Roman: Bir Kadın Söylüyor, Adem ve Havva.
• Tiyatro: İnkılap Çocukları, Köyün Namusu, Mete, Beş Devir.
• İnceleme/Makale: Nereye Gidiyoruz, Atatürk Yolu, Edebiyat Dünyamız, Dost Mektupları, Değişen Dünyamız…
Kenan Hulusi KORAY:
• Topluluk içerisinde şiir ile uğraşmayan tek sanatçıdır.
• Gazeteciliğin de etkisi ile daha çok hikaye türünde yoğunlaşmıştır.
• Korku, fantastik türünde örnekler veren ilk hikayecidir.
• “Bir Tutam Saç”, “Beyaz Güller”, “Güzel ve Esrarengiz” gibi ilk öykülerini Servetifünun dergisinde yayımlamıştır.
• Halk, işçi, köylü üzerine sosyal konular içeren hikayeler yazmıştır.
• Hikaye: Bir Yudum Su, Bahar Hikayeleri, Bir Otelde Yedi Kişi.
• Roman: Osmanoflar, Son Öpüş.
Vasfi Mahir KOCATÜRK:
• Aşık tarzı şiirleriyle tanınmıştır.
• En çok kahramanlık, fedakarlık, milli duygular, vatan ve millet sevgisi gibi temaları işlemiştir.
• Edebiyat araştırmacısı kimliği ön plandadır.
• Şiirin yanı sıra manzum oyunlar, çocuk hikayeleri, liseler için ders kitapları yazmış; antolojiler ve edebiyat araştırmaları yapmıştır.
• Şiir: Dağların Derdi, On İnkılap, Tunç Sesleri, Geçmiş Geceler, Ergenekon, Hayat Şarkıları.
• Deneme/İnceleme: Divan Şiiri Antolojisi, Türk Edebiyatı Şaheserleri, Metinlerle Edebiyat, Hikaye Defteri…
• Tiyatro: Yaman,Sanatkar
Sabri Esat SİYAVUŞGİL:
• Şiirle başladığı sanat hayatına sonradan psikoloji, eğitim, folklor gibi alanlarda ve çeviri sahasında devam etmiştir.
• Asıl mesleği olan psikolojiye sadık kalabilmek için şiir yazmayı bırakmıştır.
• “Odalar ve Sofalar” şiiri ünlüdür.
• Psikoloji dalında akademik çalışmaları mevcuttur.
• Eserlerinde ev içi tasvirler sık görülür.
• Şiir: Odalar ve Sofalar, Yedi Meşale.
• Çeviri: İki Başlı Kartal.
• İnceleme/Deneme: İstanbul’da Karagöz ve Karagöz’de İstanbul, Psikoloji ve Terbiye Bahisleri, Folklor ve Milli Hayat…
Cevdet Kudret SOLOK:
• Grubun en yaşlı üyesidir. Edebiyata şiirle başlamış, önce heceyle sonra serbest ölçüyle şiirler yazmıştır.
• Şiirlerinde Servetifünun sanatçılarının karamsarlığı ve bireyselliği sezilir.
• Öykü ve romanlarında kendi hayatından kesitler yansıtmıştır.
• İnceleme, araştırma alanında eserler vermiş, ders kitapları yazmıştır.
• Şiir: Birinci Perde
• Hikaye: Sokak
• Roman: Sınıf Arkadaşları, Havada Bulut Yok, Karıncayı Tanırsınız
• Tiyatro: Tersine Akan Nehir, Rüya İçinde, Danyal ve Sara, Kurtlar
• İnceleme: Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman
Muammer Lütfi BAHŞİ:
• İlk şiirlerinde aruz daha sonra hece ölçüsünü kullanmış, en son serbest ölçüye yönelmiştir.
• Topluluğun en az tanınan şairidir.
• Şiirlerini bir kitapta yayınlamadığı gibi yazdıklarını da bir kitap haline getirmemiştir.